Theo các chuyên gia, ‘trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ’, việc tiêm vắc xin phòng COVID-19 ở trẻ từ 3 đến dưới 12 tuổi có những lưu ý cần đặc biệt quan tâm so với người lớn và trẻ lớn.
“Tỉ lệ nhiễm COVID-19, chuyển độ nặng, tử vong ở trẻ nhỏ rất ít so với người lớn. Nhưng nếu để xảy ra phản ứng bất lợi, đặc biệt là sốc phản vệ, ảnh hưởng đến tính mạng trẻ thì đây là sự đánh đổi quá lớn.
Do đó khâu chuẩn bị cực kỳ quan trọng nếu TP.HCM được phép tiêm vắc xin cho trẻ nhỏ trong thời gian tới” – bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TP (TP.HCM), nêu ý kiến.
Vắc xin nào phù hợp?
Trong bối cảnh TP.HCM đang triển khai tiêm vắc xin cho trẻ từ 12 – 17 tuổi những ngày cuối, Sở Y tế TP cho biết sở cùng các phường, xã lập kế hoạch chi tiết để đề xuất với Bộ Y tế tiêm cho trẻ từ 3 đến dưới 12 tuổi với loại vắc xin phù hợp. Dự kiến, năm 2022 TP sẽ triển khai tiêm cho nhóm tuổi này.
Trước đề xuất trên, nhiều phụ huynh tại TP.HCM có con trong độ tuổi từ 3 – 12 vừa mong muốn con em họ sớm được tiếp cận vắc xin để đến trường, nhưng lại băn khoăn không biết vắc xin nào phù hợp, liều lượng bao nhiêu, tỉ lệ trẻ gặp biến chứng sau tiêm có cao không?
Chia sẻ với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Minh Tiến cho biết từ khi có thông tin này, tổng đài của bệnh viện đã nhận nhiều cuộc gọi của phụ huynh thắc mắc bệnh viện có tổ chức tiêm vắc xin phòng COVID-19 cho nhóm trẻ này hay không. Đa số phụ huynh đều muốn cho con em mình được tiêm vắc xin trong thời gian tới.
Bác sĩ Tiến cho hay hiện đã có một số nước trên thế giới, đặc biệt là Mỹ đã nghiên cứu tiêm vắc xin của Pfizer cho trẻ từ 5 – 11 tuổi. Dữ liệu từ nghiên cứu này cho thấy tính an toàn và hiệu quả của vắc xin đối với trẻ qua nồng độ kháng thể bảo vệ, chưa thấy những phản ứng quá bất lợi, nguy hại nặng.
Ngoài ra, cũng còn nhiều loại vắc xin khác như Moderna (Mỹ), VeroCell (Trung Quốc), Abdala (Cuba)… được đưa vào nghiên cứu để tiêm ở trẻ nhỏ.
“Tuy nhiên chúng ta phải rà soát, đánh giá hiệu quả qua các công trình nghiên cứu, có những bằng chứng khoa học để quyết định chọn lựa vắc xin nào phù hợp, an toàn, hiệu quả cho trẻ em Việt Nam” – ông Tiến nói.
Về liều lượng vắc xin để tiêm cho trẻ nhỏ, bác sĩ Tiến cho hay qua các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, so với trẻ lớn và người lớn, ở trẻ nhỏ thì sẽ điều chỉnh liều lượng tiêm vắc xin. Vì thế, trước khi tiến hành tiêm vắc xin cho nhóm tuổi này, Hội đồng khoa học của ngành y tế, Bộ Y tế cần phê duyệt, đưa ra những hướng dẫn cụ thể để chiến dịch tiêm chủng đảm bảo tính an toàn và mang đến hiệu quả.
Không nóng vội
Chia sẻ về dự kiến tiêm vắc xin cho trẻ từ 3 – 12 tuổi sắp tới, PGS Nguyễn Huy Nga – nguyên cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế – dẫn chứng thực tế trẻ em nhiễm COVID-19 thường rất nhẹ, tỉ lệ chuyển nặng và tử vong rất thấp. Tỉ lệ bao phủ vắc xin cho người từ 12 – 17 tuổi, từ 18 tuổi trở lên càng cao thì trẻ em cũng được bảo vệ càng nhiều.
Theo PGS Nga, hiện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo chưa vội tiêm vắc xin cho trẻ từ 3 – 12 tuổi, thay vào đó tiếp tục tiêm cho người trên 18 tuổi, đặc biệt là các nước nghèo, người có nguy cơ cao. Khi Việt Nam có vắc xin tốt, an toàn và phù hợp bối cảnh chung (các địa phương đều có tỉ lệ bao phủ vắc xin người trên 18 tuổi cao) thì tổ chức tiêm cho trẻ cũng không quá muộn.
Ông Nguyễn Minh Tiến cũng cho rằng chiến dịch tiêm vắc xin cho trẻ nhỏ cần xem như cuộc tiêm vắc xin các bệnh thông thường khác. Tuy nhiên, cần chú ý vắc xin phòng COVID-19 là vắc xin mới, ngành y tế cần tổ chức tiêm chủng chặt chẽ, đặc biệt là chú trọng khâu theo dõi sau tiêm.
Cụ thể, thay vì trẻ lớn và người lớn theo dõi sau tiêm trong vòng 2 – 3 ngày thì trẻ nhỏ cần nhiều thời gian hơn (ít nhất 1 tuần) vì những biến chứng muộn có thể xảy ra như viêm cơ tim.
“Dù viêm cơ tim rất hiếm gặp ở trẻ lớn hơn nhưng cũng có thể xảy ra ở trẻ nhỏ. Biểu hiện này thường xảy ra sau mũi tiêm thứ 2, tỉ lệ là 7 – 15 trường hợp/1 triệu trẻ” – ông Tiến cho biết.
