Việc thiếu hụt chỗ đỗ xe ô tô ở Trung Quốc đang làm bùng phát cơn khát AI cho một nhu cầu ứng dụng mới: quản lý bãi đỗ xe thông minh.
Là nhà quản lý bãi đỗ xe tại Soho Tianshan Plaza, tháng 11 vừaqua thu nhập của Wang Ranran lên tới 18.000 Nhân dân tệ (khoảng 2.580 USD), baogồm cả khoản thưởng gấp đôi lương cơ bản của cô. Con số này lớn gấp nhiều lầnso với mức thu nhập cô chỉ kiếm được nếu dựa vào tấm bằng tốt nghiệp cấp 3 củamình.
“Không có những bãi đỗ xe này, tôi sẽ chỉ kiếm được vàinghìn Nhân dân tệ tại quê nhà của mình.” Cô Wang cho biết khi so sánh thunhập hiện tại với mức lương 2.500 Nhân dân tệ một tháng tại Đường Sơn trướcđây.
Được sự trợ giúp bởi hệ thống bãi đỗ thông minh, cô Wang dễdàng nắm được luồng giao thông và hướng dẫn cho lái xe đến chỗ đỗ trong số hơn1.000 chỗ đỗ tại khu Trung tâm Hồng Kiểu của Thượng Hải. Ngoài ra nhiệm vụ củacô còn là thực hiện các cuộc gọi điện nhằm tìm kiếm được 25 khách hàng mới mỗitháng, nhằm tăng năng suất vận hành và tiền thưởng cho bản thân.
Với 250 triệu phương tiện ô tô đang lăn bánh trên đường cùngvới số lượng xe sở hữu tư nhân tăng 10% mỗi năm, Trung Quốc có thể tự hào là thịtrường ô tô lớn nhất thế giới. Nhưng số lượng phương tiện tư nhân khổng lồ trêncũng kéo theo một vấn đề đau đầu đối với các thành phố của Trung Quốc, đó làtình trạng thiếu hụt bãi đỗ xe.
Trung bình ở Trung Quốc, mỗi chiếc xe chỉ có khoảng 0,8 chỗđỗ xe tương ứng, đặc biệt tại các thành phố loại một hoặc loại hai, trong khi ởcác quốc gia phát triển, tỷ lệ này thường là 1,3 chỗ đỗ xe dành cho mỗi chiếcxe. Và với tốc độ tăng trưởng phương tiện tư nhân như hiện nay, trong khi số lượngbãi đỗ xe gần như không tăng trưởng, dự kiến tình trạng thiếu hụt này sẽ cànggia tăng trong tương lai.
Chính điều này đang tạo điều kiện cho những startup về chỗ đỗxe như Sunsea Parking cùng nhiều người chơi khác trỗi dậy trên bản đồ công nghệTrung Quốc. Với 1% thị phần, công ty được thành lập từ năm 2006 này cho rằng,hiện mình đang là một trong những người dẫn đầu thị trường có trị giá khoảng 50tỷ nhân dân tệ (khoảng 7,1 tỷ USD), nhưng đầy phân mảnh này.
“Ở Trung Quốc, việc quản lý các bãi đỗ xe ô tô đang rấtthô sơ.” Qiqi Zhang, giám đốc điều hành của Warburg Pincus – một trong nhữnghãng đầu tư vào Sunsea Parking – cho biết: “Phần lớn các bãi đỗ xe dược điềuhành bởi các nhà phát triển thụ động và gần như không có các hoạt động quản lýtích cực cũng như áp dụng công nghệ trong quá trình xử lý. Các nhà điều hànhbãi đỗ xe gần như chỉ ngồi đợi ô tô đến và đi.”
Thông qua khoản đầu tư vào Sunsea Parking, Warburg Pincus hy vọng có thể đưa công nghệ vào các hệ thống quản lý bãi đỗ xe thông minh. Điều đó sẽ kéo theo tăng tỷ lệ sử dụng và lợi nhuận trong tương lai. Tháng 11 năm 2017, liên doanh đầu tư giữa Warburg Pincus và Red Star Macalline Group đã rót 227 triệu USD vào Sunsea Parking để mở rộng quy mô bãi đỗ xe của startup này, từ 200.000 chỗ lên hơn 1 triệu chỗ đỗ xe trong 5 năm tới.
Các bãi đỗ xe thông minh của công ty hoạt động dựa trên trítuệ nhân tạo, bằng cách sử dụng camera và cảm biến để thu thập dữ liệu theo thờigian thực về tình trạng bãi đỗ. Hệ thống này sẽ tạo ra và phân tích các dữ liệuvề luồng giao thông của phương tiện, loại phương tiện, các giờ cao điểm và tầnsuất của chúng để dự đoán xu hướng trong tương lai.
Ngoài ra kết hợp với các phương pháp thanh toán kỹ thuật sốtại những điểm ra vào xe, hệ thống này sẽ giúp tiết kiệm thời gian cho tài xếvà chi phí cho nhà vận hành.
Nhưng Sunsea Parking không phải hãng duy nhất sử dụng côngnghệ AI để đáp ứng nhu cầu đỗ xe đang bùng nổ tại Trung Quốc.
Startup AIpark được Yan Jun thành lập vào năm 2015 cũng dựatrên nền tảng công nghệ này. Công ty khởi nghiệp này sử dụng trí tuệ nhân tạo đểquản lý chỗ đỗ xe bên lề đường và các hệ thống đỗ xe trong garage. Không chỉ vậy,hệ thống này còn cho phép lái xe đặt trước chỗ đỗ, cung cấp dịch vụ dẫn đườngvà sử dụng robot để thực hiện việc đỗ xe tự động.
Công ty đã ký hợp đồng với các nhà điều hành bãi đỗ xe để lắpđặt hệ thống đỗ xe hoàn toàn tự động, không người điều khiển có tên gọi AI ParkOne với hơn 2.000 chỗ đỗ tại các thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải, ThâmQuyến và Thiên Tân.
Tầm nhìn và khả năng triển khai của startup này được chốnglưng nhờ vào các nguồn quỹ tư nhân như quỹ Nio Capital, quỹ US-China Green Fundvà quỹ Gaorong Capital.
“Các hệ thống đỗ xe thông minh không chỉ là cách thức tốtnhất để giải quyết vấn đề đỗ xe hiện nay.”, anh Yan cho biết. Với các côngnghệ tiên tiến như năng lượng mới, xe tự lái, AI và phân tích dữ liệu lớn, hệthống đỗ xe tự động như trên “có thể mở đường cho việc xây dựng một hệ thốnggiao thông nội đô mới, làm cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn đối với các cư dânthành thị.”
Ra đời cùng năm với AIpark còn có Guangzhou Yueting NetworkTechnology Company, nhà điều hành AirParking sử dụng mô hình kinh tế chia sẻtương tự như dịch vụ đặt phòng AirBnB. Quỹ đầu tư SAIF Partners hiện đang làngười hậu thuẫn cho startup này.
Theo công bố trên website của mình, ứng dụng di động củacông ty sẽ cho phép người dùng tìm được bãi đỗ xe còn trống từ những nhà vậnhành bãi đỗ xe lớn nhất nước này, nhằm giảm thiểu khó khăn trong việc tìm chỗ đỗxe trong các thành phố.
Tiềm năng khổng lồ trong tương lai
Tại Warburg Pincus, ông Zhang tin rằng hoạt động quản lý bãiđỗ xe sẽ trở nên cạnh tranh hơn trong những năm tới khi sẽ có ngày càng nhiềungười mới tham gia vào thị trường này.
Trong khi doanh số ô tô Trung Quốc đang tăng chậm lại, nhưngtheo ước tính của hãng phân tích McKinsey&Co, đây chỉ là một quãng nghỉ tạmthời và doanh số sẽ bật tăng trở lại trong thời gian tới. Trong khi đó, sự thiếuhụt nguồn cung chỗ đỗ xe vẫn đang tăng lên, đây là cơ hội cho những nhà điềuhành bãi đỗ xe tăng doanh thu từ việc tăng phí cũng như thu hút thêm các nhà đầutư ưa chuộng công nghệ tham gia vào lĩnh vực này.
Ví dụ tại bãi đỗ xe Soho Tianshan Plaza, mức phí hiện tạiđang lên tới 12 nhân dân tệ (gần 40.000 VNĐ) mỗi giờ, còn nếu trả theo tháng, mứcphí sẽ là 1.200 nhân dân tệ. Nhưng các dự báo còn cho rằng, mức phí này còn cóthể tăng lên tới 20 NDT mỗi giờ tại các thành phố lớn như Thượng Hải hoặc BắcKinh.
Hãng phân tích AskCI Consulting của Trung Quốc dự báo, quymô thị trường bãi đỗ xe thông minh tại Trung Quốc sẽ đạt tới con số 18 tỷ nhândân tệ (khoảng 2,5 tỷ USD) vào năm 2022, tăng gần gấp đôi so với mức 10 tỷ ở hiệntại. Bên cạnh các nguồn thu từ phí trông giữ xe, còn có các nguồn thu khác từbán phần mềm và thiết bị dành cho bãi đỗ xe, cũng như các dịch vụ giá trị giatăng thông qua dữ liệu lớn.
Tham khảo SCMP
Nguyễn Hải – Theo Trí Thức Trẻ
