Việc thiếu hụt chỗ đỗ xe ô tô ở Trung Quốc đang làm bùng phát cơn khát AI cho một nhu cầu ứng dụng mới: quản lý bãi đỗ xe thông minh.
Là nhà quản lý bãi đỗ xe tại Soho Tianshan Plaza, tháng 11 vừa qua thu nhập của Wang Ranran lên tới 18.000 Nhân dân tệ (khoảng 2.580 USD), bao gồm cả khoản thưởng gấp đôi lương cơ bản của cô. Con số này lớn gấp nhiều lần so với mức thu nhập cô chỉ kiếm được nếu dựa vào tấm bằng tốt nghiệp cấp 3 của mình.
“Không có những bãi đỗ xe này, tôi sẽ chỉ kiếm được vài nghìn Nhân dân tệ tại quê nhà của mình.” Cô Wang cho biết khi so sánh thu nhập hiện tại với mức lương 2.500 Nhân dân tệ một tháng tại Đường Sơn trước đây.
Được sự trợ giúp bởi hệ thống bãi đỗ thông minh, cô Wang dễ dàng nắm được luồng giao thông và hướng dẫn cho lái xe đến chỗ đỗ trong số hơn 1.000 chỗ đỗ tại khu Trung tâm Hồng Kiểu của Thượng Hải. Ngoài ra nhiệm vụ của cô còn là thực hiện các cuộc gọi điện nhằm tìm kiếm được 25 khách hàng mới mỗi tháng, nhằm tăng năng suất vận hành và tiền thưởng cho bản thân.
Với 250 triệu phương tiện ô tô đang lăn bánh trên đường cùng với số lượng xe sở hữu tư nhân tăng 10% mỗi năm, Trung Quốc có thể tự hào là thị trường ô tô lớn nhất thế giới. Nhưng số lượng phương tiện tư nhân khổng lồ trên cũng kéo theo một vấn đề đau đầu đối với các thành phố của Trung Quốc, đó là tình trạng thiếu hụt bãi đỗ xe.
Trung bình ở Trung Quốc, mỗi chiếc xe chỉ có khoảng 0,8 chỗ đỗ xe tương ứng, đặc biệt tại các thành phố loại một hoặc loại hai, trong khi ở các quốc gia phát triển, tỷ lệ này thường là 1,3 chỗ đỗ xe dành cho mỗi chiếc xe. Và với tốc độ tăng trưởng phương tiện tư nhân như hiện nay, trong khi số lượng bãi đỗ xe gần như không tăng trưởng, dự kiến tình trạng thiếu hụt này sẽ càng gia tăng trong tương lai.
Chính điều này đang tạo điều kiện cho những startup về chỗ đỗ xe như Sunsea Parking cùng nhiều người chơi khác trỗi dậy trên bản đồ công nghệ Trung Quốc. Với 1% thị phần, công ty được thành lập từ năm 2006 này cho rằng, hiện mình đang là một trong những người dẫn đầu thị trường có trị giá khoảng 50 tỷ nhân dân tệ (khoảng 7,1 tỷ USD), nhưng đầy phân mảnh này.
“Ở Trung Quốc, việc quản lý các bãi đỗ xe ô tô đang rất thô sơ.” Qiqi Zhang, giám đốc điều hành của Warburg Pincus – một trong những hãng đầu tư vào Sunsea Parking – cho biết: “Phần lớn các bãi đỗ xe dược điều hành bởi các nhà phát triển thụ động và gần như không có các hoạt động quản lý tích cực cũng như áp dụng công nghệ trong quá trình xử lý. Các nhà điều hành bãi đỗ xe gần như chỉ ngồi đợi ô tô đến và đi.”
Thông qua khoản đầu tư vào Sunsea Parking, Warburg Pincus hy vọng có thể đưa công nghệ vào các hệ thống quản lý bãi đỗ xe thông minh. Điều đó sẽ kéo theo tăng tỷ lệ sử dụng và lợi nhuận trong tương lai. Tháng 11 năm 2017, liên doanh đầu tư giữa Warburg Pincus và Red Star Macalline Group đã rót 227 triệu USD vào Sunsea Parking để mở rộng quy mô bãi đỗ xe của startup này, từ 200.000 chỗ lên hơn 1 triệu chỗ đỗ xe trong 5 năm tới.
Các bãi đỗ xe thông minh của công ty hoạt động dựa trên trí tuệ nhân tạo, bằng cách sử dụng camera và cảm biến để thu thập dữ liệu theo thời gian thực về tình trạng bãi đỗ. Hệ thống này sẽ tạo ra và phân tích các dữ liệu về luồng giao thông của phương tiện, loại phương tiện, các giờ cao điểm và tần suất của chúng để dự đoán xu hướng trong tương lai.
Ngoài ra kết hợp với các phương pháp thanh toán kỹ thuật số tại những điểm ra vào xe, hệ thống này sẽ giúp tiết kiệm thời gian cho tài xế và chi phí cho nhà vận hành.
Nhưng Sunsea Parking không phải hãng duy nhất sử dụng công nghệ AI để đáp ứng nhu cầu đỗ xe đang bùng nổ tại Trung Quốc.
Startup AIpark được Yan Jun thành lập vào năm 2015 cũng dựa trên nền tảng công nghệ này. Công ty khởi nghiệp này sử dụng trí tuệ nhân tạo để quản lý chỗ đỗ xe bên lề đường và các hệ thống đỗ xe trong garage. Không chỉ vậy, hệ thống này còn cho phép lái xe đặt trước chỗ đỗ, cung cấp dịch vụ dẫn đường và sử dụng robot để thực hiện việc đỗ xe tự động.
Công ty đã ký hợp đồng với các nhà điều hành bãi đỗ xe để lắp đặt hệ thống đỗ xe hoàn toàn tự động, không người điều khiển có tên gọi AI Park One với hơn 2.000 chỗ đỗ tại các thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải, Thâm Quyến và Thiên Tân.
Tầm nhìn và khả năng triển khai của startup này được chống lưng nhờ vào các nguồn quỹ tư nhân như quỹ Nio Capital, quỹ US-China Green Fund và quỹ Gaorong Capital.
“Các hệ thống đỗ xe thông minh không chỉ là cách thức tốt nhất để giải quyết vấn đề đỗ xe hiện nay.”, anh Yan cho biết. Với các công nghệ tiên tiến như năng lượng mới, xe tự lái, AI và phân tích dữ liệu lớn, hệ thống đỗ xe tự động như trên “có thể mở đường cho việc xây dựng một hệ thống giao thông nội đô mới, làm cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn đối với các cư dân thành thị.”
Ra đời cùng năm với AIpark còn có Guangzhou Yueting Network Technology Company, nhà điều hành AirParking sử dụng mô hình kinh tế chia sẻ tương tự như dịch vụ đặt phòng AirBnB. Quỹ đầu tư SAIF Partners hiện đang là người hậu thuẫn cho startup này.
Theo công bố trên website của mình, ứng dụng di động của công ty sẽ cho phép người dùng tìm được bãi đỗ xe còn trống từ những nhà vận hành bãi đỗ xe lớn nhất nước này, nhằm giảm thiểu khó khăn trong việc tìm chỗ đỗ xe trong các thành phố.
Tiềm năng khổng lồ trong tương lai
Tại Warburg Pincus, ông Zhang tin rằng hoạt động quản lý bãi đỗ xe sẽ trở nên cạnh tranh hơn trong những năm tới khi sẽ có ngày càng nhiều người mới tham gia vào thị trường này.
Trong khi doanh số ô tô Trung Quốc đang tăng chậm lại, nhưng theo ước tính của hãng phân tích McKinsey&Co, đây chỉ là một quãng nghỉ tạm thời và doanh số sẽ bật tăng trở lại trong thời gian tới. Trong khi đó, sự thiếu hụt nguồn cung chỗ đỗ xe vẫn đang tăng lên, đây là cơ hội cho những nhà điều hành bãi đỗ xe tăng doanh thu từ việc tăng phí cũng như thu hút thêm các nhà đầu tư ưa chuộng công nghệ tham gia vào lĩnh vực này.
Ví dụ tại bãi đỗ xe Soho Tianshan Plaza, mức phí hiện tại đang lên tới 12 nhân dân tệ (gần 40.000 VNĐ) mỗi giờ, còn nếu trả theo tháng, mức phí sẽ là 1.200 nhân dân tệ. Nhưng các dự báo còn cho rằng, mức phí này còn có thể tăng lên tới 20 NDT mỗi giờ tại các thành phố lớn như Thượng Hải hoặc Bắc Kinh.
Hãng phân tích AskCI Consulting của Trung Quốc dự báo, quy mô thị trường bãi đỗ xe thông minh tại Trung Quốc sẽ đạt tới con số 18 tỷ nhân dân tệ (khoảng 2,5 tỷ USD) vào năm 2022, tăng gần gấp đôi so với mức 10 tỷ ở hiện tại. Bên cạnh các nguồn thu từ phí trông giữ xe, còn có các nguồn thu khác từ bán phần mềm và thiết bị dành cho bãi đỗ xe, cũng như các dịch vụ giá trị gia tăng thông qua dữ liệu lớn.
Tham khảo SCMP
Nguyễn Hải – Theo Trí Thức Trẻ
